منظور از نوسازی ساختمان چیست؟
قبل از اینکه به بررسی تفاوت بازسازی با نوسازی بپردازیم ابتدا باید با مفهوم هر کدام آشنا شویم. منظور از نوسازی ساختمان (Renovation)، بازگرداندن فرم فعلی ساختمان به حالت بهینه تر است. به عنوان مثال جایگزینی و ارتقای اجزای فعلی برای رسیدن به استانداردهای معماری موجود بدون اینکه طراحی اصلی اولیه تغییری کند، نوسازی است.
معمولا پروژه های نوسازی با هدف افزایش ارزش ساختمان در مرحله فروش انجام می شوند و نسبت به سایر پروژه های ساختمانی کوتاهتر بوده و به بودجه کمتری هم نیاز است. نوسازی ساختمان هیچ تأثیری روی طرح بندی و ساختار یک سازه ساختمانی ندارد یا بسیار کم است.
برای انجام نوسازی ساختمان ابتدا مواردی مثل سن ساختمان، شرایط موجود و ساختار آن مورد بررسی قرار می گیرند. از لحاظ مهندسی و معماری فرایند نوسازی شامل:
• طراحی و برنامه ریزی: در این مرحله قسمت هایی از ساختمان که به نوسازی احتیاج دارند مشخص شده و طراح یک شمای کلی از آن تهیه می کند.
• ترمیم: در این مرحله ساختارهایی که آسیب دیده اند یا از بین رفته اند به فرم اولیه خودشان بر می گردند. به عنوان مثال اگر تجهیزات نورپردازی یا لوله کشی آسیب دیده باشند، ترک هایی روی دیوار ایجاد شده باشد یا نیاز به تقویت سقف قدیمی ساختمان باشد در این مرحله انجام می شوند.
• زیباسازی: این مرحله با هدف بهبود و ارتقای کیفی و ظاهر فضای داخلی انجام می شود. مثلا نقاشی دیوارها، پرداخت های سطحی قسمت های چوبی، پوشش کف، کاشی کاری ها، تغییر چیدمان منزل به سبک ایرانی و غیره در این مرحله انجام می پذیرد.
• جایگزینی: تجهیزات و سخت افزارهایی که قابلیت نوسازی ندارند باید با نمونه های جدید جایگزین شوند مخصوصا اگر در خصوص لوازم و سیستم های برقی باشد. به عنوان مثال هوشمندسازی ساختمان در این مرحله صورت می گیرد.
بازسازی چیست؟
در ادامه برای بررسی بیشتر تفاوت بین بازسازی و نوسازی، باید به تعریف جامع و دقیقی از بازسازی برسیم. بازسازی ساختمان (Reconstruction) با هدف تغییرات کلی و اساسی منزل انجام می شود و در نهایت استحکام ساختمان و عمر مفید آن را افزایش می دهد. گاهی اوقات به این کار Remodeling هم گفته می شود.
در بازسازی ساختمان معمولا کارهایی مثل تخریب دیوار یا ایجاد تیغه داخلی جدید، تعمیر حفرات دیوار با متریال اصلی، تغییرات در تأسیسات و سیستم های تهویه و سرمایشی – گرمایشی، کاشی کاری کف یا دیوارها، تغییر درب و پنجره ها و غیره انجام می شوند. برخی از تغییراتی که در حوزه بازسازی ساختمان هستند به مجوز شهرداری نیاز دارند مثل:
• تغییر یا جابجایی راه پله ساختمان
• تغییرات دیواربندی پارکینگ
• تخریب تیغه های داخلی و دیوارهای حامل
بنابراین از برخی جنبه ها دردسر و پیچیدگی های بازسازی ساختمان بیشتر است چرا که برخی از تغییرات نیاز به مجوز شهرداری دارند و همچنین فرم و کاربری یک فضای خاص می تواند به طور کلی تغییر کند.
بازسازی و نوسازی چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
بازسازی و نوسازی، دو مفهموم متفاوت می‌باشند که امروزه به دلیل شباهت‌های زیاد چه از نظر ظاهری و چه از نظر معنایی به جای هم به کار رفته و به غلط استفاده می‌شوند. بازسازی و نوسازی دارای تفاوت‌های اساسی می‌باشند که در ادامه به بیان آنها خواهیم پرداخت.
تفاوت بازسازی و نوسازی در محدوده تغییرات
تغییرات نوسازی عموماً به جزئیات و بخش از اجزای ساختمان محدود می‌شود. مانند تعمیرات داخلی، رنگ‌آمیزی، تغییر تجهیزات و به‌روزرسانی فضاها. اما بازسازی خانه شامل تغییرات گسترده‌تری است و شامل تحولات سازه‌ای و ساختمانی اساسی می‌شود. بازسازی ملک ممکن است شامل تغییر کاربری، تقویت سازه، تغییر نمای خارجی و افزودن بخش‌های جدید به ساختمان باشد.
تفاوت نوسازی و بازسازی ساختمان در مقیاس تغییر
تغییرات در نوسازی ساختمان معمولاً در مقیاس کوچکتری اعمال می‌شود و ممکن است به یک یا چند واحد محدود شود. اما تغییرات بازسازی معمولاً در مقیاس گسترده‌تری صورت می‌گیرد و ممکن است ساختمان به طور کامل یا بخش‌های قابل توجهی از آن مورد تغییر قرار گیرند.
هدف و زمان نیازمندی به بازسازی و نوسازی
هدف اصلی نوسازی، بهبود عملکرد و شرایط فیزیکی و ظاهری ساختمان است. ممکن است برای بهبود راحتی، استفاده بهتر از فضا و افزایش ارزش ساختمان عمل نوسازی صورت گیرد. اما هدف اصلی بازسازی، تحول کلی و بهبود جامع ساختمان است. بازسازی شامل تغییرات ساختاری و ظاهری است که منجر به افزایش ارزش ساختمان، بهبود ایمنی و کیفیت ساختمان می‌شود.
تفاوت هزینه بازسازی و نوسازی
هزینه‌های نوسازی ساختمان معمولاً کمتر از هزینه‌های بازسازی است، زیرا همانطور که به آن اشاره نمودیم نوسازی تغییرات محدودتر و در مقیاس کوچکتری اعمال می‌شود.
بازسازی بهتر است یا نوسازی؟
تصمیم بین بازسازی یا نوسازی ساختمان به شرایط و موارد خاص هر پروژه بستگی دارد. هیچ شخصی نمی‌تواند یک انتخاب قطعی را برای همه موارد اعلام کند. در هر ملک برای اعلام نظر قطعی درباره انتخاب بازسازی یا نوسازی، بررسی دقیق و ارزیابی تمام جوانب اقتصادی، فنی و محیط زیستی ضروری است. همچنین در انتخاب بین نوسازی و بازسازی ساختمان، عواملی مانند وضعیت فعلی ساختمان، اهداف مالک، منابع مالی و هزینه‌ها باید در نظر گرفته شوند.
مزایا نوسازی خانه نسبت به بازسازی ساختمان عبارت‌اند از:
- هزینه کمتر
- حفظ جنبه تاریخی و فرهنگی ملک
- زمان کمتر
با وجود این مزایا گاهی نوسازی ساختمان چاره ساز نبوده و حتما باید نسبت به بازسازی سریعا اقدام شود.
دلایل بازسازی ساختمان
- فرسودگی ساختمان: امکان دارد ساختمان تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله حوادث طبیعی، ساخت و ساز ساختمان های مجاور و یا قدمت بالا، دچار فرسودگی و قدیمی شده باشد. در این حالت ممکن است بافت کلی و یا بخش از ساختمان فرسوده شده باشد.
- تغییر کاربری سازه: ممکن است گاهی صاحبان ساختمان اقدام به تغییر کاربری سازه مربوط به آن ساختمان کنند. در این حالت باید دکوراسیون داخلی بنا تغییر کند. برای این کار، صاحبان ساختمان اقدام به بازسازی بنا می نمایند.
- تغییر دکوراسیون داخلی: طبق تحقیقاتی که انجام داده اند، مشخص شده که زندگی و یا کار در محیط یکنواخت باعث کاهش کارایی و افت روحیه افراد می شود. از این رو در مراکز اداری، تجاری و یا منازل مسکونی، لازم بوده هر از چندگاهی تغییراتی ایجاد شود، برای حاصل شدن این مورد نیاز به بازسازی و ترمیم می باشد.
مراحل بازسازی خانه و ساختمان
- رعایت ضوابط ایمنی
- ایجاد شرایط کاری مناسب
- اتمام کار، تزئینات و مرتب کردن
- مشخص کردن مراحل انجام کار
- طراحی نوسازی خانه و ساختمان
- انتخاب بهترین مجریان برای بازسازی
- رفع رطوبت و هوای گرم در ساختمان
- محاسبه هزینه های بازسازی ساختمان
- شروع کار داخل منزل با اصلاح زیرسازی
- پرداختن به نمای داخلی پس از گچ کاری
- شناخت ویژگی ها و وضعیت خانه و ساختمان
- بررسی محدودیت های قانونی و مجوز های مورد نیاز
